Voedselketen-voedselweb-voedselkringloop

Thema I: Organismen vormen een levensgemeenschap

Concept 1: Voedselrelaties

Subconcept 1: Voedselketen -Voedselweb -Voedselkringloop

1) Onze aarde, een unieke planeet!

Teken de aarde op schaal (1:2 000 000 000 => 1 cm = 2000 km). Hou er rekening mee dat de aarde zowel hoogtes (bergen) als laagtes (oceanen) heeft en dat er op +/- 600 km hoog een dampkring aanwezig is!

Onze aarde heeft de juiste grootte en samenstelling en bevindt zich op een juiste afstand van de zon zodat water er aanwezig is in gasvormige, vloeibare en vaste toestand. Een dampkring en een magnetisch veld beschermen ons tegen allerlei schadelijke stralingen. Dankzij het ontstaan van planten werd lang geleden het koolstofdioxidegas in de lucht door planten omgezet naar zuurstofgas en zetmeel waardoor er later ook dierlijk leven kon ontstaan.
- Wat vind je van de volgende uitspraken?
  - Bij het ontstaan van de eerste planten op aarde waren er al heel wat dieren aanwezig!
  - De eerste dieren waren vleeseters!
De leefbare ruimte of "biosfeer" bestaat uit 3 zones
- de hydrosfeer
- de atmosfeer
- de lithosfeer

2) Biotoop

Binnen de zones van de biosfeer vind je dan weer heel wat verschillende biotopen waar bepaalde organismen (mens-planten-dieren) samenleven!
- Wat verstaan we onder biotoop?
- Som een aantal verschillende biotopen op aarde op!
- Waarin kunnen biotopen van elkaar verschillen?
¨Zoek voor de opgesomde biotopen een aantal planten en dieren op!
- Biotoop 1:
- Biotoop 2:
- Biotoop 3:

3) Voedselketen

In een biotoop zijn planten en dieren voor hun voedsel van elkaar afhankelijk. Als we ze op een rij zetten bekomen we een voedselketen.
- Een voedselketen geeft je een idee van één producent (groene plant) en een aantal consumenten (planteneters of vleeseters of alleseters).
  - De producent is altijd een groene plant!
- De eerste consument noemen we een consument van de eerste orde. De tweede een consument van de tweede orde enz..


Welke producent zie je op de afbeelding? Welke consumenten zie je op de afbeelding? Plaats er ook de juiste orde bij! Tot welke groep van eters behoort de consument van de eerste orde? Tot welke groep van eters behoren de andere consumenten?

Maak nu zelf een aantal voedselketens met de producenten en consumenten uit bovenstaande biotopen. Plaats er ook de orde bij!

Maak ook een aantal voedselketens met de volgende producenten en consumenten uit onze omgeving. Plaats er ook de orde bij!
- sla - merel - worm - mees - slak - marter - sprinkhaan - vos - fazant - buizerd - konijn - vlaamse gaai - peen - rups - raap

4) Voedselweb: Wie eet wat of wie?

Je zal wel gemerkt hebben dat niet iedereen dezelfde voedselketens gemaakt heeft! Kan je dat verklaren?

Een voedselweb geeft je een overzicht van al de mogelijke voedselketens binnen een bepaalde biotoop. Probeer dit eens voor planten en dieren uit onze omgeving! Werk ordelijk en gebruik een liniaal voor de lijntjes! Start in het midden onderaan met de producenten en werk zo naar boven!

5) Voedselkringloop

Uitwerpselen, resten van dode planten en dieren! Onverteerbaar?
Niet voor de voor-opruimers of detrivoren en voor de opruimers of reducenten!

Enkele detrivoren

Enkele reducenten

Al dit afval wordt door de opruimers verteerd tot minerale zouten die door de producenten opnieuw kunnen gebruikt worden om te groeien! We krijgen dus een cirkel of een kringloop!
- - Benoem de deelnemers op bovenstaande kringloop!

Maak met vier van de voedselketens die je hogerop maakte nu de kringlopen en duid de producenten, consumenten en detrivoren en reducenten aan!

MKV

LPD19

LPD30