Thema I: Organismen vormen een levensgemeenschap

Concept 2: Producenten doen aan fotosynthese

Subconcept 1: Bloemplanten vormen stoffen o.i.v. licht en met stoffen uit de bodem en uit de lucht

PP

• Om dit aan te tonen, plaatsen plaatsen we telkens een identiek plantje in:
• 

1. een proefbuis met water en olie: wortel in olie
2. een proefbuis met water en olie: wortel tot in water
3. een proefbuis met water en olie: controle proefbuis: waterniveau

• Waarnemingen na enkele dagen?
  • Proefbuis 1
  • Proefbuis 2
  • Proefbuis 3

• Besluit omtrent opname water uit de bodem:

• In de lessen van voeding gebruikten we vorig jaar een aantal stoffen om voedingsstoffen op te sporen!
  • Hoe noemt men zulke stoffen?
    • • Ken je de definitie nog?
  • Hoe toon je koolstofdioxidegas aan?

• Vanwaar komt het koolstofdioxidegas dat de plant kan opnemen?
  • ademhaling planten, dieren en mensen
    • neem een gaswasfles met kalkwater en adem er langzaam in uit
      • waarneming
      • besluit
  • verbranding van koolstofrijke stoffen
    • papier, hout, benzine, stookolie, ...
      • met welke proefopstelling zou je dit kunnen aantonen?
• Hoe komt dit koolstofdioxidegas in de plant?

• Besluit omtrent opname koolstofdioxidegas uit de lucht:

• In het experiment hieronder hebben we een blad van de plant bedekt met alu-folie. We onderzoeken na enkele dagen of er zetmeel aanwezig is in een blad zonder alu-folie en in het blad met alu-folie! De plant maakt zetmeel aan door glucosemoleculen aan mekaar te verbinden. Hiervoor moeten we de blaadjes eerst even koken en daarna in ethanol dompelen om de bladgroenkorrels te verwijderen zodat we de inhoud van de cellen kunnen bereiken en  duidelijk de kleuromslag van lugol zien.

• Wat stellen we vast?
  • zetmeel
    • Blad met alu-folie: Blad zonder alu-folie:

• Besluit omtrent de aanmaak van zetmeel in het blad:

• Om dit aan te tonen plaatsen we een waterpestplantje ondersteboven in een proefbuis met water. We belichten het plantje en kijken of er gasbelletjes ontstaan.

• Wat neem je waar?

• Besluit omtrent de aanmaak van zuurstofgas in het blad:

• De fotosynthese kan enkel gebeuren indien:
• Hiervoor moet de plant twee stoffen opnemen:
• Er ontstaan twee nieuwe stoffen:

• Besluit: Schematische weergave van de fotosynthese

• Benoem de delen van het blad op nevenstaande afbeelding

• Verklaring van de fotosynthese in het blad
  • stofomzettingen
  • energieomzettingen
  • plaats van de fotosynthese

• Zonder de planten zou er op aarde geen leven mogelijk zijn! Geen van de gewervelde dieren is in staat zelf voedingsstoffen te produceren.
  • We noemen bloemplanten daarom

• We zeggen dat levende wezens die onder invloed van licht uit water en koolstofdioxidegas, suikers opbouwen en zuurstofgas afgeven autotroof zijn.
  • Wat betekent dat?

• Opgepast voor parasieten en halfparasieten!
  • parasieten

    • Sommige planten leven dankzij andere planten. Ze hebben geen bladgroenkorrels maar met hun wortels dringen ze in de bast van de wortels van andere planten om er suikers, water en anorganisch zouten te "stelen"! Het zijn parasieten!  Voorbeelden hiervan zijn de "Bremraap" (zie afbeelding), het "Duivelsnaaigaren" in de heide, enz

  • halfparasieten

    • Iets minder "oneerlijke" planten dringen met hun wortels in het hout van andere planten. Ze "stelen" er enkel water en anorganische zouten. Zelf hebben ze bladgroenkorrels om organische stoffen (suikers) te maken! Het zijn halfparasieten. Voorbeeld hiervan is de "Maretak" (zie afbeelding), het "Weidebergvlas", enz

• We zeggen dat levende wezens die afhankelijk zijn voor hun voeding van andere levende wezens heterotroof zijn.

  • Wat betekent dat?

Synthese

MKV