Thema II: Organismen planten zich voort

Concept 2: Voortplanting bij de mens

Subconcept 2: Voortplantingsstelsel bij de mens

PP (dia 1-17)

• Op onderstaande figuur zie je een overlangse doorsnede van de onderbuik van de man.
• Benoem de delen van het voortplantingsstelsel en vermeld eveneens hun functie!

detail

1. • functie:
2. • functie:
3. • functie:
4. • functie:
5. • functie:
6. • functie:
7. • functie:
8. • functie:
9. • functie:
10. • functie:

• Opmerking: Welk orgaan vormen de delen 8, 9 en 10 samen?

• Het doel van de penis is de zaadcellen over te brengen in de vagina van het vrouwelijk voortplantingsstelsel. In normale toestand is dit natuurlijk niet mogelijk!

1. in welke toestand moet de penis zich bevinden?
2. wanneer komt de penis in deze toestand?
3. hoe komt de penis in deze toestand?
4. geef een synoniem voor zaadlozing!
5. waaruit bestaat een zaadlozing?
6. verklaar de ligging van de teelballen in de balzak buiten het lichaam!
7. zijn de zaadlozingen cyclisch? Verklaar!

1. bij de "besnijdenis" neemt men de voorhuid operatief weg
2. dit kan ook het geval zijn bij een "vergroeide" voorhuid
3. bij het wassen ook onder de voorhuid wassen om ontstekingen te voorkomen
4. "natte dromen" zijn nachtelijke zaadlozingen
5. "sterilisatie" bij de man betekent het operatief verwijderen van een stukje zaadleider in de balzak
6. "impotentie" betekent het niet in erectie krijgen van de penis (Viagra als een mogelijk geneesmiddel)

• Benoem zoals bij de man op onderstaande figuur de delen van het voortplantingsstelsel en vermeld eveneens hun functie!

detail

1. • functie:
2. • functie:
3. • functie:
4. • functie:
   • 4a
   • 4b
   • 4c
   • 4d
5. • functie:
6. • functie:
7. • functie:

• De werking hiervan is een beetje complexer dan dat van de man. We zullen het daarom in een aantal delen verklaren!

• Het vrouwelijk voortplantingsstelsel zorgt dat er regelmatig nieuwe eicellen ontstaan. Dit gebeurt in kleine blaasjes in de eierstok die men follikels noemt.

• Op onderstaande schets zie je het verloop van de ontwikkeling van eicellen in de eierstok.

1. Hoe lang duurt de rijping van een follikel met eicel?
2. Hoe noem je het uitbarsten van de eicel uit de follikel?

• Na de eisprong wordt de eicel in de eitrechter opgevangen en volgt ze via de eileider haar weg naar de baarmoeder.
• Onderstaande schets geeft je daarvan een beeld!

1. Hoe lang duurt de weg van eierstok tot baarmoeder?
2. Hoe lang leeft de eicel?
3. Welke gevolgen heeft dat voor de bevruchting ervan?
4. Wat gebeurt er met een niet-bevruchte eicel?
5. Wat gebeurt er in de baarmoeder indien de eicel niet bevrucht werd?
6. Wanneer merk je dat?

• Deze cyclus loopt van bij het begin van een menstruatie tot de volgende menstruatie.
• De duur ervan varieert van vrouw tot vrouw. Meestal duurt een cyclus 28 of 30 dagen maar er zijn ook cycli van 23 of van 35 dagen!
• In de voorbeelden hieronder baseren we ons op een cyclus van 28 en van 30 dagen.
  • Teken een balk
  • Duid begin en einde van cyclus aan
  • Duid de menstruatieperiode aan: 5 dagen (eventueel ook de volgende na einde van de cyclus)
  • Om de eisprong te vinden, moet je 14 dagen terugtellen vanaf het begin van de volgende menstruatie (7 dagen om in baarmoeder te arriveren + 7 dagen verblijf alvorens te menstrueren)
  • Duid de vruchtbare periode aan waarin geen seksueel contact mag gebeuren om een zwangerschap te voorkomen (5 dagen voor de eisprong)

1. Tel verder bij de cyclus van 28 dagen en bepaal de dag van de volgende eisprong!
2. Doe hetzelfde voor een cyclus van 30 dagen!
3. Kleur de vruchtbare periode in dat er geen seksueel contact mag zijn (zaadcel leeft +/- 5 dagen)! Zekerheid?
4. Waarom is de duur van een cyclus niet altijd gelijk?
5. Zijn vrouwen vruchtbaar tot op hoge leeftijd? Verklaar!

1. het maagdenvlies wordt niet doorbroken bij het gebruik van tampons
2. hygiëne van de schaamzone is zeer belangrijk om ontstekingen te voorkomen
3. "sterilisatie" bij de vrouw betekent het operatief verwijderen van een stukje eileider

Synthese